Vòng bi bạc đạn xuất hiện từ khi nào? Lịch sử ra đời bạc đạn

Sự ra đời của vòng bi bạc đạn cho phép con người dễ dàng điều khiển đồ vật theo ý muốn, từ đó đạt được nhiều thành tựu trong lao động sản xuất. Vậy vòng bi bạc đạn ra đời như thế nào? Chúng đã phát triển và trở nên phổ biến như thế nào? Cùng tìm hiểu về lịch sử ra đời thú vị của bạc đạn qua bài viết sau.

Vòng bi bạc đạn lần đầu tiên được sử dụng trong thế giới cổ đại

Từ thời cổ đại, loài người đã phát minh ra nhiều phương thức giảm ma sát nhằm di chuyển đồ vật một cách dễ dàng. Điển hình là ví dụ về việc xây dựng các Kim tự tháp ở Ai Cập. Các công trình này được xây dựng bằng cách xếp những khối đá khổng lồ chồng lên nhau. Kích thước và trọng lượng của những khối đá này vượt ngoài khả năng xử lý bằng sức người hay các phương tiện thô sơ. Vậy làm thế nào người Ai Cập cổ có thể di chuyển những khối đá nặng như vậy.

Ý tưởng về con lăn lần đầu tiên được ứng dụng khi xây dựng Kim tự tháp

Theo một số bức tranh trên tường mô tả lại việc xây dựng Kim tự tháp, Khoảng 2500 năm TCN, người Ai Cập đã di chuyển những khối đá lớn trên các bàn trượt với những con lăn bằng gỗ được bôi trơn bằng chất lỏng. Thông qua chuyển động lăn của những khúc gỗ, lực ma sát thuyên giảm đồng thời cho phép sử dụng một lực nhỏ để di chuyển những khối đá khổng lồ này. Đây có thể coi như dạng sơ khai của con lăn trong vòng bi bạc đạn.

Năm 1100 TCN, người Assyrian đã phát hiện ra rằng việc sử dụng con lăn bằng gỗ đơn giản để vận chuyển các khối đá tương tự yêu cầu ít công sức và nhân lực hơn đáng kể. Chính nguyên tắc cơ bản này, giảm bớt ma sát, đã dẫn đến thời kỳ phát triển của ổ lăn sau đó.

Người Ai Cập cổ đại sử dụng con lăn để vận chuyển khối đá lớn

Có nhiều ghi chép được tìm thấy trên khắp thế giới về việc loại người sử dụng con lăn để giảm ma sát trong lao động sản xuất. Chúng xuất hiện qua các thời đại khác nhau trong khoảng thời gian và phương thức. Đây là minh chứng cho thấy tầm quan trọng của ứng dụng con lăn giảm ma sát trong suốt lịch sử nhân loại.

Leonardo da Vinci - Cha đẻ của vòng bi bạc đạn

Leonardo da Vinci là một nghệ sĩ lỗi lạc đến từ Italy, và là một trong “Tam Kiệt thời Phục Hưng”. Không sai khi gọi ông là cha đẻ của vòng bi bạc đạn.

Leonardo da Vinci - Cha đẻ của thiết kế vòng bi bạc đạn

Leonardo vô cùng đam mê và tò mò về mọi thứ, và để lại ấn tượng sâu sắc không chỉ với thế giới nghệ thuật mà còn trong lĩnh vực thiết kế cơ khí. Trong một cuốn sổ tay của ông, người ta có thể tìm thấy bản phác thảo về vòng bi bạc đạn, một thành phần không thể thiếu của máy móc.

Leonardo da Vinci đã hình dung ra rất nhiều loại bạc đạn khác nhau bao gồm nhiều tính năng cơ bản giống như vòng bi bạc đạn ngày nay. Cấu trúc gồm 2 vòng bên trên và bên dưới, các viên bi lăn ở giữa các vòng. Đáng kinh ngạc, bản phác thảo này thậm chí còn bao gồm một "chiếc lồng" để các con lăn không tiếp xúc với nhau. Điều này gần giống với cấu trúc của vòng bi bạc đạn mà chúng ta sử dụng ngày nay.

Bản vẽ thiết kế vòng bi bạc đạn của nhà hoạ sĩ thiên tài

Mặc dù có được thiết kế bạc đạn từ Leonardo nhưng việc chế tạo và sản xuất hàng loạt một thiết bị như vậy lại là một thách thức lớn. Vòng bi bạc đạn chỉ được sử dụng rộng rãi trong máy móc cho tới khi Cuộc cách mạng công nghiệp diễn ra.

Sử bùng nổ của vòng bi bạc đạn từ Cuộc cách mạng công nghiệp

Năm 1740, bạc đạn thực tế đầu tiên có vòng cách được phát minh bởi thợ đồng hồ John Harrison cho chiếc đồng hồ hàng hải H3 của ông. Chức năng của vòng cách là cách ly các con lăn tránh không để chúng tạo thêm ma sát khi tiếp xúc.

Cuộc cách mạng công nghiệp kéo dài từ khoảng giữa thế kỷ XVIII đến thế kỷ XIX. Thép được sản xuất với số lượng lớn tạo điều kiện cho vòng bi bạc đạn được sản xuất hàng loạt. Vòng bi bạc đạn chính thức được sử dụng trong nhiều lĩnh vực công nghiệp.

Trục quay sử dụng bạc đạn là một khám phá đặc biệt quan trọng của thời đại công nghiệp. Đầu tiên là ổ bi được sử dụng cho trục xe đạp với con lăn hình cầu. Sau khi trở nên phổ biến rộng rãi, ổ lăn được phát triển cho các ứng dụng khác. Bạc đạn sử dụng con lăn được tạo ra để sử dụng cho trục quay xe ngựa kéo.

Sự xuất hiện của trục quay sử dụng vòng bi bạc đạn đã tạo ra một bước tiến vượt bậc trong di chuyển và vận tải. Cũng trong thời kỳ này, bạc đạn vòng bi bắt đầu được sử dụng trong tất cả các loại máy móc công nghiệp, góp phần to lớn vào quá trình công nghiệp hoá. Trong suốt cuộc Cách mạng Công nghiệp, chúng luôn hoạt động gắn liền với sự phát triển của ngành công nghiệp. Đồng thời, bạc đạn cũng trở thành một bộ phận không thể thiếu đối với mọi thiết bị.

Sven Wingquist và thiết kế bạc đạn tự lựa hiện đại

Sven Wingquist là nhà sáng lập SKF - thương hiệu vòng bi bạc đạn số 1 thế giới. Năm 1970, ông đã phát minh ra thiết kế bạc đạn tự lựa hiện đại. Công trình của ông đã được tặng bằng sáng chế và được sử dụng cho đến ngày nay.

Tập đoàn SKF - Dòng thời gian lịch sử thương hiệu SKF

Vòng bi bạc đạn SKF đã trở thành thương hiệu hàng đầu thế giới

Công nghệ ổ lăn bạc đạn đã trở thành bước tiến tiêu biểu cho quá trình cơ giới hoá thể kỷ 20 và cách mạng hóa cuộc sống của chúng ta. Kiến thức của chúng ta về các yếu tố ảnh hưởng tới hiệu suất và tuổi thọ của bạc đạn đã tăng lên đáng kể. Ngày nay, những công cụ thực tế để lựa chọn và sử dụng ổ lăn tốt hơn có ảnh hưởng lớn tới hoạt động, tính hiệu quả và chi phí của máy móc.

Kết luận

Sự ra đời và phát triển của vòng bi bạc đạn có tác động vô cùng lớn đến sự phát triển của nền văn minh nhân loại. Bạc đạn là một tạo tác của sự khéo léo của tổ tiên xa xưa của chúng ta và đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử công nghiệp hoá.